Kiedyś przeczytam: "Wesele"

„Kiedyś Przeczytam”

„Kiedyś przeczytam” to seria klasyki polskiej literatury, która ma cieszyć nie tylko słowami, ale i opracowaniem edytorskim: minimalistyczne płócienne okładki, z ilustracyjnymi miniaturami zaprojektowanymi przez znakomite graficzki i grafików, szlachetny papier i specjalne opracowanie.

Posłowie każdej pozycji przygotowała Aneta Korycińska, znana jako Baba od polskiego. Pisze nie tylko o autorze, treści książki czy okolicznościach jej powstania, ale znajdziemy tam mnóstwo mało znanych ciekawostek, o których nie uczono w szkole.

Nazwa serii nawiązuje do myśli, która często pojawia się, gdy czytelnicy patrzą w stronę klasyki. Nikogo nie oceniamy. W końcu kiedyś przeczytamy te wszystkie wspaniałe książki.

Posłowie – Aneta Korycińska:

Edukatorka, polonistka, redaktorka, oligofrenopedagożka, podcasterka. Zwyciężyła w konkursie VIVELO Top Creators 2024 w kategorii Education i jest laureatką nagrody za upowszechnianie czytelnictwa w konkursie „Książka Roku 2024” polskiej sekcji IBBY. Autorka książki Radio w mojej głowie. Opowieści o ADHD (wyd. Prószyński i S-Ka) oraz serii „Nauka z audiobooka” (wyd. Harde). Pisze posłowia do serii klasyki polskiej literatury „Kiedyś Przeczytam” wydawnictwa Powergraph. Organizatorka Romantykonu – konwentu miłośników romantyzmu. Prowadzi profile w mediach społecznościowych. Jako Baba od polskiego udziela korepetycji, przygotowuje do egzaminów, prowadzi warsztaty pisarskie, a także wspomaga proces uczenia się uczniów z niepełnosprawnością intelektualną i w spektrum autyzmu.

Przypisy – Edyta Izabela Rudolf:

Doktor habilitowany nauk humanistycznych, literaturoznawca, koordynator Muzeum Farmacji Wydziału Farmaceutycznego Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu. Zainteresowania naukowe koncentrują się wokół literatury i kultury XIX wieku oraz kultury i literatury popularnej w  kontekście Medical Humanities. Autorka licznych książek i artykułów, m.in. Istoty fantastyczne we współczesnej literaturze popularnej, „Fantasy” dla dzieci i młodzieży – między obowiązkiem a przyjemnością czy Janusz Andrzej Zajdel – naukowiec na wakacjach, czyli koncepcja science i arts w ewolucji. Współautorka Słownika literatury popularnej (1997, 2006). Redaktor naukowy książek i roczników naukowych. Członek Jury Nagrody Literackiej im. Jerzego Żuławskiego. Członek Polskiego Towarzystwa Retorycznego, Stowarzyszenia Muzeów Uczelnianych.

Korekta – Maria Aleksandrow:

Polonistka i korektorka. Doświadczenie zdobywała, pracując w latach 1972–2003 w wydawnictwie popularnonaukowym „Wiedza Powszechna”, w którym specjalizowała się w korekcie słowników obcojęzycznych, w tym kilkutomowego Wielkiego słownika francusko-polskiego i polsko-francuskiego oraz Wielkiego słownika angielsko-polskiego i polsko-angielskiego. W kolejnych latach pracowała w wydawnictwie edukacyjnym „Stentor” przy opracowaniu – po reformie szkolnictwa – serii podręczników do języka polskiego dla gimnazjów i liceów ogólnokształcących. Ponadto w latach 1996–2017 prowadziła wykłady oraz warsztaty z korekty językowej w Studium Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek. Od lat współpracuje nie tylko z wydawnictwem Powergraph, ale również z Polskim Wydawnictwem Ekonomicznym oraz z Narodowym Instytutem Fryderyka Chopina.

Redakcja – Kasia Sienkiewicz-Kosik:

Redaktorka i wydawczyni książek, scenarzystka, z wykształcenia historyk sztuki. Współwłaścicielka wydawnictwa Powergraph. Wydane i redagowane przez nią książki były wielokrotnie nagradzane m.in. Nagrodą Literacką Nike, Nagrodą im. Gombrowicza, nagrodą Książka Roku IBBY, nagrodami im. Janusza A. Zajdla i Jerzego Żuławskiego, nominowane do Paszportu Polityki i Nagrody Literackiej Gdynia. Redaktorka i redaktorka prowadząca książek i tekstów m.in. Wita Szostaka, Radka Raka, Rafał Kosika, Anny Kańtoch, Jacka Dukaja, Szczepana Twardocha, Jakuba Małeckiego i Łukasza Orbitowskiego. Nominowana do Nagrody Wielkiego Redaktora Festiwalu Stolica Języka Polskiego Szczebrzeszyn, laureatka Śląkfy za popularyzację literatury wśród młodzieży.

Projekt graficzny serii i ilustracje na okładkach Trenów i Wesela – Jan Kosik:

Grafik urodzony w Warszawie w 1997 r. Studiował montaż, a później reżyserię w Warszawskiej Szkole Filmowej oraz projektowanie przemysłowe na School of Form Uniwersytetu SWPS. Miłośnik filmu, interesuje się również historią Warszawy, historią sztuki, historią motoryzacji, nauką i mechaniką. Autor okładek książkowych, odpowiada za szatę graficzną Wydawnictwa Powergraph.

Treny

Treny Jana Kochanowskiego to zbiór najpiękniejszych, wzruszających i nieodmiennie zachwycających wierszy funeralnych w polskiej literaturze. Treny, wydane po raz pierwszy w 1580 r., to poezja po dziś dzień poruszająca. Na tom składa się dziewiętnaście numerowanych trenów, a od drugiego wydania również Epitafium Hannie Kochanowskiej, córce autora. Czytane od pierwszego do ostatniego ukazują drogę człowieka, który doświadczył straty bliskiej osoby – od początkowej rozpaczy, przez kolejne etapy żałoby, aż ku pogodzeniu się z losem, które pozwala pozostać po stronie życia.

5 faktów o Trenach Jana Kochanowskiego z posłowia Anety Korycińskiej

Treny warto czytać w całości, bo ich treść odpowiada kolejnym etapom żałoby: wyjaśnienie przyczyny bólu, laudacja, opłakiwanie, konsolacja i ekshortacja.

Prawdopodobnie nigdy się nie dowiemy czy Orszulka istniała naprawdę, czy była figurą literacką. W metrykach kościelnych nie zachowały się informacje o narodzinach i śmierci dziewczynki. Nie oznacza to, że nie istniała, co jest jedną z teorii wokół Trenów. Renesansowe księgi są niestety niepełne.

Ostatni tren zbudowany jest zgodnie z antycznym wzorcem sennych wizji. Wprowadzenie czytelnika w przestrzeń między snem a jawą ma skłonić do głębszych przemyśleń na temat życia i śmierci.

W Trenach znajdziemy szerokie odniesienia do antyku (odwołania do mitologii rzymskiej – Prozepina, Pluton i greckiej – Persefona, Niobe), filozofii (Cyceron) oraz religii (aniołowie, rozważania o życiu po śmierci).

W Trenie XIX Kochanowski pisze o tym, że Orszulkę czekałyby trudny życia, takie jak poród, związek z kimś, kogo nie kocha czy śmierć własnych dzieci. Ten XVI-wieczny poeta zwrócił więc uwagę na trudny kobiecego życia, co było niezwykłe na tamten czas.

Stanisław Wyspiański

Wesele

Wesele Stanisława Wyspiańskiego to najbardziej rozhulany dramat w polskiej klasyce literatury. Realizm miesza się w nim z symbolizmem, wizyjnością i folklorem. Wyspiański, genialny poeta, pisarz, malarz, projektant wnętrz, scenograf i reżyser, jako pretekstem posłużył się weselem swojego przyjaciela, ale stworzył dzieło, które zawładnęło wyobraźnią narodową kolejnych pokoleń. Jako człowiek wspaniałego pióra, by oddać wielobarwność towarzystwa zaproszonego na ślub, wykorzystał gwary ludowe, zastosował również liczne zabiegi stylizacji językowej i pokazał nie tylko cały przekrój społeczeństwa, ale dał nam także nieskończony zbiór cytatów i bon motów. Wykorzystując postacie realistyczne, zarówno mu współczesne, jak i historyczne, oraz zjawy i symbole narodowe stworzył gorzką satyrę na polską mentalność i niemoc zrywu narodu.

To wydanie zostanie rozszerzone o Plotkę o Weselu Tadeusza Boya-Żeleńskiego, który to tekst naszym zdaniem wspaniale przedstawia okoliczności powstania dramatu Wyspiańskiego oraz jego tematykę.

Powergraph i Slavic Books zapraszają do wspólnego czytania Wesela 14–31.07.2025 r.

Czytanie Wesela w… wakacje? Tak! Od 14 lipca rozpoczyna się akcja #WspólneCzytanieWesela, która zachęca do sięgnięcia po książkę polskiego dramaturga, pisarza i malarza – Stanisława Wyspiańskiego.

Organizatorką akcji jest Wiktoria Korzeniewska prowadząca na Instagramie profil Slavic Book poświęcony książkom z motywami słowiańskich wierzeń oraz wydawnictwo Powergraph, które w 2025 w ramach serii „Kiedyś Przeczytam” wydało nowe wydanie Wesela opatrzone opracowaniem Anety Korycińskiej oraz przypisami autorstwa dr hab. Edyty Rudolf.

Wspólnie ze swoimi czytelnikami_czkami Wiktoria Korzeniewska już od trzech lat organizuje Wspólne Czytanie Klasyki w wakacje. W 2023 byli to Chłopi (akcja została nagrodzona w plebiscycie Opowiem Ci), w 2024 – Stara baśń, a w 2025 przyszedł czas na Wesele. Wspólne Czytanie potrwa do 31 lipca.

Akcji Wspólnego Czytania towarzyszyć będą materiały ciekawostkowe o Wyspiańskim i Weselu publikowane na social mediach.

Zachęcamy wszystkich chętnych do udziału i śledzeniu przebiegu akcji!

To jedyne wesele na które nie musisz przynosić koperty.

Wesele TO DO lista:

Motywem przewodnim naszego Wesela jest słowiańszczyzna. Zachęcamy, by założyć na uroczystość element nawiązujący do niego (chustka, krajka, czerwone korale).

O Weselu okiem literaturoznawczym

Ówczesna Galicja była miejscem, gdzie panował swoisty patronat inteligencji nad miejscową ludnością chłopską, co przerodziło się w żywiołowy ruch ludowy w tym zaborze. Patronat ten przejawiał się w platoniczne zachwyty nad bajeczną i kolorową wsią, duchowym zdrowiem ludu polskiego  i zachwytem nad jej kulturą. Jednym z przejawów młodopolskiej „chłopomanii” były mieszane inteligencko-chłopskie małżeństwa, które uważano za ważne w kontekście przyszłości narodu. Wesele było próbą oceny tego zjawiska, które z czasem Wyspiański zaczął uważać za wątpliwe i pozornie.

Wesele jest o tyle niezwykłe, że klasyczny trzyaktowy dramat rozpędza się fabularnie jak żywioł, mieszający jawę ze snem, halucynacjami i przywidzeniami. Pierwszy akt jest jedną z najlepszych realistycznych komedii w historii polskiej literatury. Drugi przypomina seans widm, niepokojących upojonych weselną nocą uczestników zabawy, jednocześnie znużonych nie do końca uświadomionymi stanami duszy, aspiracji, patriotycznymi porywami czy kłamstwami. Trzeci akt to dramatyczny finał, w którym obnażona zostaje pozorność sojuszu panów i chłopów, z którego wyrosnąć miała niepodległość Polski. Na nic wielkie słowa, frazesy i patetyczne słowa, kiedy dwa tak różne od siebie stany nie mogą sobie zaufać. Wyspiański w Weselu obraża niemoc narodu, który nie jest zdolny do samoresuscytacji.

Dramat, ujęty w pozornie prostą, wręcz jasełkową formę z licznymi i nagłymi zmianami postaci, ma w dynamice przypominać prawdziwe wesele, gdzie wciąż zmieniają się osoby – ktoś odpoczywa, ktoś wchodzi na parkiet itd. Jednocześnie Wyspiański dzięki temu zabiegowi pokazuje spektrum osób różnych stanów tak środowiska inteligenckiego, jak proletariackiego. Mnogość scen uchwyca charakter i osobowość niemal każdej postaci pojawiającej się w dramacie. Wyspiański zwinnie operował metaforyką, symbolem i skrótami. W drugim akcie wiejska chata przemienia się w całą Polskę. W trzecim pojawiają się znamienne postaci i przedmioty: Wernyhora, złoty róg, krakowska czapka z pawimi piórami, w końcu chocholi hipnotyczny taniec.

Wesele ukazuje, jak wybitnym wizjonerem był Wyspiański. Dzięki swojej niepohamowanej kreatywności i wyobraźni stworzył najwybitniejszy dramat w polskiej literaturze. To właśnie dzięki kunsztowi Wesela Wyspiański bywa nieoficjalnie nazywany czwartym wieszczem narodowym, powołanym do rozstrzygnięcia ważnych, jeśli nie najważniejszych, problemów politycznych, społecznych i moralnych współczesności.

Tekst powstał na podstawie podręcznika akademickiego „Młoda Polska” Artura Hutnikiewicza

Podobał Ci się materiał? Możesz wesprzeć go na Patronite lub BuyCoffee

Grupa Twórcza Qlub Xsiążkowy

Grupę tworzyło kilka przypadkowo dobranych, sfrustrowanych indywiduów, które zapragnęły poklasku, pieniędzy i niezasłużonej sławy. I żeby ich zaprosili do telewizora. Ich współpraca przy kampanii od samego początku przebiegała bardzo źle z powodu wielowektorowej, odwzajemnionej nienawiści. Oraz bezinteresownej zawiści.

​Oczywiście GTQX w wyniku wielkiej kłótni na spotkaniu założycielskim przestała istnieć, a jej członkowie spotykają się od tego czasu wyłącznie w sądach.

Social Media

Nagrody i wyróżnienia

© Wszelkie prawa zastrzeżone. Nie czytasz? Nie idę z Tobą do łóżka!

Artur Kawa 2011-2022