26 marca 2025

Wolne Lektury pracują nad nowym przekładem „Mistrza i Małgorzaty” Michaiła Bułhakowa

Choć Michaił Bułhakow zmarł w 1940 roku, to niestety jego najsłynniejszej książki – Mistrza i Małgorzaty – próżno szukać w języku polskim w domenie publicznej. Jest to duży problem dla uczniów, którzy w szkołach ponadpodstawowych obowiązkowo muszą przeczytać tę powieść. Oczywiście, istnieją biblioteki, w których można wypożyczyć egzemplarz nieodpłatnie, ale badania pokazują, że uczniowie i uczennice częściej dzisiaj korzystają z zasobów online niż z bibliotek. To właśnie z myślą o nich Fundacja Wolne Lektury, prowadząca największą bibliotekę internetową wolnelektury.pl, postanowiła rozpocząć pracę nad nowym przekładem ostatniej powieści Bułhakowa i udostępnić go na wolnej licencji dla wszystkich, bez opłat i nawet bez konieczności zakładania na stronie konta użytkownika.

„Ostatnia i niedokończona powieść Michaiła Bułhakowa Mistrz i Małgorzata jest nie tylko najwybitniejszym i najbardziej znanym dziełem tego pisarza, ale również jednym z najbardziej zagadkowych arcydzieł literatury światowej” – napisała Anna Chudzińska-Parkosadze w „Przeglądzie rusycystycznym” (2011, nr 4(136)). Powieść znalazła się na liście „100 najwspanialszych powieści wszech czasów” autorstwa Daniela S. Burta (amerykański autor i krytyk literacki, doktor angielskiej i amerykańskiej literatury, wykładowca): „The Novel 100: A Ranking of Greatest Novels All Time”. Książka znalazła się również na liście „100 książek XX wieku według Le Monde” oraz w kolekcji „Kanon na koniec wieku” (seria międzywydawnicza składająca się z najważniejszych książek XX wieku, wybranych w plebiscycie czytelników „Rzeczpospolitej”).

Prace nad tłumaczeniem już się rozpoczęły, a autorką nowego przekładu powieści będzie Małgorzata Buchalik, tłumaczka literatury rosyjskiej, ukraińskiej, hibernoangielskiej i białoruskiej. Tłumaczy przede wszystkim prozę klasyczną i współczesną. W swoim dorobku ma ponad 40 tłumaczeń książek oraz kilkaset tłumaczeń mniejszych form literackich, przede wszystkim na potrzeby czasopism i teatrów. Jest dwukrotną laureatką nagrody translatorskiej Literatury na Świecie: w 2003 za przekład książki Pruska narzeczona Jurija Bujdy i w 2017 za przekład książki Rosja Maksyma Gorkiego. Działa w Stowarzyszeniu Tłumaczy Literatury.

Z języka rosyjskiego przetłumaczyła m.in. następujące książki: Jurij Bujda Pruska narzeczona (2002), Boris Akunin Lewiatan (2003), Wiktor Jerofiejew Życie z idiotą (2005), Wiktor Jerofiejew Mężczyźni (2006), Wiktor Pielewin Hełm grozy (2006), Zachar Prilepin Patologie (2010), Natalia Kluczariowa Wagon Rosja (2010), Boris Akunin Dekorator (2015), Maksym Gorki Rosja (2016), Anton Czechow Wyspa Sachalin: notatki z podróży (2022).

Nowy przekład powieści Michaiła Bułhakowa dostępny będzie na Wolnych Lekturach w drugiej połowie 2026 roku.

Michaił Bułhakow (1891-1940) to rosyjski pisarz i dramaturg, obdarzony też talentem aktorskim. Pisał głównie o okropnościach rosyjskiej wojny domowej oraz o losach rosyjskich intelektualistów i oficerów armii carskiej uwikłanych w rewolucję i wojnę domową. Był represjonowany przez władze radzieckie, a cenzura wielokrotnie utrudniała lub uniemożliwiała publikację jego dzieł, co znajduje odzwierciedlenie w Mistrzu i Małgorzacie. Jego twórczość często zwraca się w stronę groteski, poczynając od wczesnych utworów (Fatalne jaja, Psie serce), a kończąc na powieści Mistrz i Małgorzata. Mistrz i Małgorzata to najwybitniejsze i najbardziej znane dzieło Michaiła Bułhakowa, wydane po raz pierwszy pośmiertnie w wersji ocenzurowanej w latach 1966-1977, a w wersji prawie pełnej w 1973.

Projekt dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.

Podobał Ci się materiał? Możesz wesprzeć go na Patronite lub BuyCoffee

Grupa Twórcza Qlub Xsiążkowy

Grupę tworzyło kilka przypadkowo dobranych, sfrustrowanych indywiduów, które zapragnęły poklasku, pieniędzy i niezasłużonej sławy. I żeby ich zaprosili do telewizora. Ich współpraca przy kampanii od samego początku przebiegała bardzo źle z powodu wielowektorowej, odwzajemnionej nienawiści. Oraz bezinteresownej zawiści.

Oczywiście GTQX w wyniku wielkiej kłótni na spotkaniu założycielskim przestała istnieć, a jej członkowie spotykają się od tego czasu wyłącznie w sądach.

Social Media

Nagrody i wyróżnienia

Artur Kawa 2011-2022